Als kenners van de leefwereld van jongeren zijn jongerenwerkers van grote waarde in gezinscoachteams. In samenwerking met gemeenten begonnen wij, welzijnsorganisatie Wel.kom, samen met de gemeente Beesel daarom een experiment, dat nu ruim anderhalf jaar succesvol loopt.
‘Vroeger’ stuurden wij jongeren met meervoudige problemen door naar de individuele hulpverlening of de zorg. Maar dat was zelden een succes. Veel jongeren wantrouwden alles wat naar instellingen of overheid riekt. Ook was er een onoverbrugbare kloof tussen de straatcultuur van de jongeren en de systeemwereld van de instellingen. Hulpverleners vonden de aansluiting met deze doelgroep niet en jongeren haakten af. Daarom besloten we om het zelf te doen. De jongerencoach was geboren.
De jongerenwerker als brug tussen jongere en specialist
Dat werkte goed. De jongerencoach vond wél aansluiting bij de jongeren; hij sprak hun taal en werkte in hun leefwereld. Niet vanuit een vaststaand aanbod, maar met de jongere als uitgangspunt. Hierdoor motiveerden we veel jongeren om hun problemen te lijf te gaan. De rol van de jongerencoach was, naast het coachen zelf, om ervoor te zorgen dat de hulpverlener en de jongere aansluiting vonden bij elkaar. En dat zowel de hulpverlener als de jongere gemotiveerd bleven om het traject te voltooien.
En toen was daar de transitie jeugdzorg en besloten gemeenten om de voorkant anders in te richten. 
Gemeenten bouwden aan een civil society en richtten sociale wijkteams of generalistische teams voor gezinscoaching op. Maar wat moesten wij, jongerenwerkers, met deze ontwikkelingen?
De teams jeugdgeneralisten zouden worden bemenst met hulpverleners van onder andere jeugdzorg, MEE en ggz. Een goede keuze, want je haalt zo verschillende expertise in huis die je in een generalistenteam keihard nodig hebt. Maar de link met de leefwereld, de wijk en de buurt? Want het generalistenteam kan de maatschappijwantrouwende jongeren met meervoudige problemen niet bereiken. Dit hebben we uitgelegd aan gemeenten, met als resultaat dat onze jongerencoaches toetraden tot de generalistenteams.
Voordelen en valkuilen
Na een half jaar gezinscoaching zien we veel voordelen voor de jongeren. De jongerenwerker kan nu meer voor jongeren betekenen. Immers, waar hij vroeger zelf zij aan zij met de jongeren moest knokken voor goede doorverwijzingen en hulp, worden zijn signalen en zorgen nu direct gedeeld door het team. Hierdoor krijgt een jongere sneller de juiste hulp én kan de jongerencoach het eerste aanspreekpunt blijven voor de jongere.
Er zijn natuurlijk ook valkuilen. De jongerenwerker moet niet alleen maar trajecten draaien. Hij moet de tijd houden om op straat met groepen jongeren te werken. Dat is immers de kracht van het jongerenwerk. En natuurlijk moeten we niet alle jongerenwerkers in generalistenteams stoppen. Jongerenwerkers doen nog veel meer met groepen jongeren, in relatie met de wijk en hun toekomst. De jongerenwerker als buurtcoach moet blijven; de jongerenwerker als gezinscoach moet groeien!
Ik raad elke jongerenwerkorganisatie aan om deze werkvorm serieus te overwegen. Onze ervaringen in Beesel zijn positief.
Johan Cortooms 