11 smaakt naar méér

2011 is bijna op. Er is nog een klein restje aanwezig, maar de bodem komt in zicht. En we hebben me toch een boel gegeten van 2011. Ontzettend smakelijk hebben we 2011 verorberd. We hebben gesmuld. We hebben geproefd, voorzichtig een hapje genomen, onze tanden in 2011 gezet, gevreten. Soms lag 2011 wat zwaar op de maag, soms moesten we een boer laten en soms waren onze darmen van slag. Op sommige fronten moesten we wat minderen met eten, zodat we beter gingen nadenken over wat we wel aten en wat we lieten liggen. Hierdoor zijn we 2011 ook erg gaan waarderen. Want 2011 heeft ons laten nadenken over ons eetgedrag en over voedzaam voedsel.

#2011

Voor mijzelf was 2011 het jaar van de Social Media. Twitteraccount @Cortooms nam serieuze vormen aan. Ik startte een blog en merkte dat het werd gelezen én gewaardeerd. Mijn netwerk breidde zich enorm uit en hierdoor ook mijn kennis van niet alleen jeugd- en jongerenwerk maar ook van aangrenzende werksoorten. En als klapper op de vuurpijl werd ik in de gelegenheid gesteld om een workshopje In contact met jongeren via Social Media te verzorgen op Welzijnscongres Upgrade Welzijn.

2011 nieuwe stijl

Het jeugd- en jongerenwerk van zowel Roermond als Venlo is in het afgelopen jaar flink bezig geweest met zichzelf te herontdekken. Noem het herijken, noem het jeugd- en jongerenwerk nieuwe stijl, maakt niet uit, maar het werkte verfrissend om onszelf niet alleen de vraag te stellen “Waar zijn we nu eigenlijk in hemelsnaam mee bezig?”, maar ook “Waar draait het nou eigenlijk écht om in het jeugd- en jongerenwerk?”, “Welke toegevoegde waarde brengen we nu daadwerkelijk voor jongeren, voor de wijk, voor de maatschappij?”. Deze vraag blijven we ons voortdurend stellen, want de maatschappij verandert, de jeugd verandert. Dus wij veranderen mee. En dat doen we liever bewust dan onbewust.

Coach ‘11

Jongerencoaching in Roermond breidde zich uit, jongerencoaching in Beesel ging kleinschalig van start en in Venlo werd ook interesse voor jongerencoaching gewekt. Mooi, want de combi van jongerenwerk en hulpverlening met de jongere als uitgangspunt, heeft in mijn ogen de toekomst.  De jongere en zijn toekomst centraal stellen en dit faciliteren en coachen, daar draait het om. Niet alleen bij jongerencoaching overigens, maar ook bij die andere twee takken van jongerenwerkerssport: talentontwikkeling en ambulant jongerenwerk. Het jongerenwerk kan écht een rol van betekenis gaan spelen als de jongeren en hun omgeving centraal worden gesteld. En niet het aanbod van welzijns- en hulpverleningsinstellingen.

J’11P

2011 was trouwens ook het laatste jaar van JIP Venlo. Gelukkig verdwijnt het Jongeren Informatie Punt niet, maar komt het onder de vleugels van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Het JIP is immers een vraagbaak voor jongeren en dus een CJG-dingetje. Het JIP gaat op 1 januari weg bij ons eigen jongerenwerk en dat vind ik erg jammer, want jongerenwerk en JIP sloten perfect aan bij elkaar. Ik hoop van harte dat het “CJG voor jongeren” (is er al een nieuwe naam? Ja hoor: JONG IN) ook die intensieve band met het jongerenwerk weet vast te houden. En ik wil de nieuwe eigenaar van het JIP alvast een stevige waarschuwing meegeven: Zorg ervoor dat de slagkracht van JIP en de goede positie van het JIP richting de jongeren overeind blijft. Gelukkig is het CJG niet meer of minder dan een samenwerkingsverband waaraan ook wijzelf deelnemen dus we blijven nog een vinger in de JongerenInformatiePap houden en een verantwoordelijkheid om jongeren in staat te stellen meer van hun toekomst te maken door hen de juiste en actuele informatie te verschaffen, zodat ze het vervolgens weer zelf kunnen.

…11, 12…

Het jeugd- en jongerenwerk heeft in 2011 van zich laten horen op allerlei gebied.  Op kleine schaal op buurtniveau, richting lokale politiek, richting opdrachtgevers, richting andere werksoorten en op het hoogste niveau door jongerenwerker Adem Bosal die onlangs naar het Catshuis toog om met premier Rutte te praten.

2011 was nog veel meer. Teveel voor dit blogje. 2011 was een voedzame en uitgebreide maaltijd. Ben benieuwd hoe 2012 zal smaken.

Voor nu: “Buik lekker even uit” en voor het nieuwe jaar: “Eet smakelijk”.

“Jongerenwerkers zijn geen hulpverleners”

“Jongerenwerkers zijn geen hulpverleners”

Dit hoor ik steeds vaker. Meestal uit de mond van traditionele hulpverleners zoals maatschappelijk werkers en jeugdzorgmedewerkers. Het simpele zinnetje “Jongerenwerkers zijn geen hulpverleners” heeft een negatieve bijklank. Alsof jongerenwerkers minder goed zijn dan hulpverleners. Alsof hulpverlening een hogere professie is dan jongerenwerk. Meestal bezigt de hulpverlener deze zin om zijn eigen vak te beschermen. Want de jongerenwerker rukt op! Of de hulpverlener het leuk vindt of niet.

De jongerenwerker rukt op!

Waarom rukt de jongerenwerker eigenlijk op? Hij heeft het toch al druk genoeg met jongerenwerk? Klopt, de jongerenwerker heeft z’n handen vol aan z’n gevarieerde takenpakket. Maar in z’n pogingen om jongeren in hun vrije tijd te versterken zodat deze bewuster en kansrijker hun toekomst ingaan, ziet de jongerenwerker natuurlijk ook soms factoren die deze toekomstgerichtheid tegenwerken.

De jongerenwerker signaleert steeds meer jongeren die kampen met problematiek maar er niet mee naar de traditionele hulpverlening gaan. Ze zien het niet zitten om daar naar toe te gaan. Ze voelen zich niet aangetrokken tot die hulpverlening. Ze schamen zich ervoor, ze zijn er bang voor. Sommige jongeren hebben al een hele geschiedenis met de hulpverlening en zijn het vertrouwen erin kwijtgeraakt.

Vergis je dan ook niet in de reguliere hulpverlening, die is niet voor iedereen weggelegd: Je moet een redelijk heldere hulpvraag hebben, voor jezelf erkend hebben dat je een probleem hebt. Je moet een afspraak maken. Je moet met een vreemde tegenover je aan een tafel zitten en praten.

Geen wonder dat sommige jongeren niet naar de hulpverlening gaan. Maar als een jongere met serieuze problemen geen hulp zoekt dan blijven deze problemen natuurlijk onopgelost. Of ze verergeren. Opgebouwde schulden worden alsmaar groter als niemand iets doet. Bij een kettingblower wiens schoolprestaties zienderogen afnemen is het niet de vraag óf er kans is op schooluitval, maar wannéér dit gaat gebeuren.

En als je als jongerenwerker dagelijks in contact bent met jongeren, maar merkt dat jongeren hun dromen niet kunnen waarmaken omdat die problemen in de weg staan……

En als daar ook nog bij komt dat de reguliere hulpverlening de aansluiting met jouw jongeren onvoldoende maakt……

Dan doe je als jongerenwerker toch gewoon wat je als jongerenwerker hebt te doen: je maakt optimaal gebruik van je specialisme van leefwereldkenner. Alleen jij begrijpt de jongere, de jongere heeft alleen maar vertrouwen in jou, met jou praat de jongere wel.

Maar een jongerenwerker is toch geen hulpverlener? Klopt, maar de jongerenwerker is wel degene die de jongere ertoe kan aanzetten om hulp te gaan vragen. En omgekeerd kan de jongerenwerker de hulpverlener ertoe aanzetten om net even wat meer moeite voor deze jongere te doen dan voor een andere cliënt, om deze jongere net een paar herkansingen meer te bieden dan normaal, om het spreekkamertje eens een keer te verlaten en het gesprek te voeren in een jongerencentrum, op straat of tijdens een boswandeling.

Geen hulpverlener, toch een methodiek!

Met de frustratie van de kloof tussen jongeren en hulpverlening zijn we in Roermond binnen het jongerenwerk ook eens begonnen: met de constatering dat jongeren tegen muren oplopen en dat wij die muren moeten neerhalen. Dit is inmiddels uitgegroeid tot een methodiek: jongerencoaching. Een methodiek die jongeren aanspreekt, een methodiek die ervoor zorgt dat de hulpverlener de jongere wel kan bereiken, een methodiek die net zo flexibel ingezet wordt als de jongere nodig heeft.  De jongerencoach boekt resultaten. Jongeren spreken dit rond onder elkaar, maar de hulpverleners ook.

Jongerenwerkers zijn geen hulpverleners. Maar zij weten jongeren wél te bereiken, te raken in het hart en in de ziel.

Hulpverleners hebben jongerenwerkers daarom hard nodig. Want het omgekeerde is evengoed het geval: “Hulpverleners zijn geen jongerenwerkers!”

Bram van der Heijden van Dagblad de Limburger interviewde twee Roermondse jongeren en een jongerencoach. link: Jeugd op weg helpen (PDF)