“Jongerenwerkers zijn geen hulpverleners”

“Jongerenwerkers zijn geen hulpverleners”

Dit hoor ik steeds vaker. Meestal uit de mond van traditionele hulpverleners zoals maatschappelijk werkers en jeugdzorgmedewerkers. Het simpele zinnetje “Jongerenwerkers zijn geen hulpverleners” heeft een negatieve bijklank. Alsof jongerenwerkers minder goed zijn dan hulpverleners. Alsof hulpverlening een hogere professie is dan jongerenwerk. Meestal bezigt de hulpverlener deze zin om zijn eigen vak te beschermen. Want de jongerenwerker rukt op! Of de hulpverlener het leuk vindt of niet.

De jongerenwerker rukt op!

Waarom rukt de jongerenwerker eigenlijk op? Hij heeft het toch al druk genoeg met jongerenwerk? Klopt, de jongerenwerker heeft z’n handen vol aan z’n gevarieerde takenpakket. Maar in z’n pogingen om jongeren in hun vrije tijd te versterken zodat deze bewuster en kansrijker hun toekomst ingaan, ziet de jongerenwerker natuurlijk ook soms factoren die deze toekomstgerichtheid tegenwerken.

De jongerenwerker signaleert steeds meer jongeren die kampen met problematiek maar er niet mee naar de traditionele hulpverlening gaan. Ze zien het niet zitten om daar naar toe te gaan. Ze voelen zich niet aangetrokken tot die hulpverlening. Ze schamen zich ervoor, ze zijn er bang voor. Sommige jongeren hebben al een hele geschiedenis met de hulpverlening en zijn het vertrouwen erin kwijtgeraakt.

Vergis je dan ook niet in de reguliere hulpverlening, die is niet voor iedereen weggelegd: Je moet een redelijk heldere hulpvraag hebben, voor jezelf erkend hebben dat je een probleem hebt. Je moet een afspraak maken. Je moet met een vreemde tegenover je aan een tafel zitten en praten.

Geen wonder dat sommige jongeren niet naar de hulpverlening gaan. Maar als een jongere met serieuze problemen geen hulp zoekt dan blijven deze problemen natuurlijk onopgelost. Of ze verergeren. Opgebouwde schulden worden alsmaar groter als niemand iets doet. Bij een kettingblower wiens schoolprestaties zienderogen afnemen is het niet de vraag óf er kans is op schooluitval, maar wannéér dit gaat gebeuren.

En als je als jongerenwerker dagelijks in contact bent met jongeren, maar merkt dat jongeren hun dromen niet kunnen waarmaken omdat die problemen in de weg staan……

En als daar ook nog bij komt dat de reguliere hulpverlening de aansluiting met jouw jongeren onvoldoende maakt……

Dan doe je als jongerenwerker toch gewoon wat je als jongerenwerker hebt te doen: je maakt optimaal gebruik van je specialisme van leefwereldkenner. Alleen jij begrijpt de jongere, de jongere heeft alleen maar vertrouwen in jou, met jou praat de jongere wel.

Maar een jongerenwerker is toch geen hulpverlener? Klopt, maar de jongerenwerker is wel degene die de jongere ertoe kan aanzetten om hulp te gaan vragen. En omgekeerd kan de jongerenwerker de hulpverlener ertoe aanzetten om net even wat meer moeite voor deze jongere te doen dan voor een andere cliënt, om deze jongere net een paar herkansingen meer te bieden dan normaal, om het spreekkamertje eens een keer te verlaten en het gesprek te voeren in een jongerencentrum, op straat of tijdens een boswandeling.

Geen hulpverlener, toch een methodiek!

Met de frustratie van de kloof tussen jongeren en hulpverlening zijn we in Roermond binnen het jongerenwerk ook eens begonnen: met de constatering dat jongeren tegen muren oplopen en dat wij die muren moeten neerhalen. Dit is inmiddels uitgegroeid tot een methodiek: jongerencoaching. Een methodiek die jongeren aanspreekt, een methodiek die ervoor zorgt dat de hulpverlener de jongere wel kan bereiken, een methodiek die net zo flexibel ingezet wordt als de jongere nodig heeft.  De jongerencoach boekt resultaten. Jongeren spreken dit rond onder elkaar, maar de hulpverleners ook.

Jongerenwerkers zijn geen hulpverleners. Maar zij weten jongeren wél te bereiken, te raken in het hart en in de ziel.

Hulpverleners hebben jongerenwerkers daarom hard nodig. Want het omgekeerde is evengoed het geval: “Hulpverleners zijn geen jongerenwerkers!”

Bram van der Heijden van Dagblad de Limburger interviewde twee Roermondse jongeren en een jongerencoach. link: Jeugd op weg helpen (PDF)